Co to jest Bankowy Fundusz Gwarancyjny?

Opublikowano: 31 Marzec 2022 Agnieszka Kłak 7 min. czytania

Kategoria: Słownik pojęć finansowych

Kiedy i jak powstał Bankowy Fundusz Gwarancyjny?

Bankowy Fundusz Gwarancyjny został powołany do życia na mocy ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym z 1994 roku. Natomiast obecnie działa dzięki przepisom ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji z 2016 roku.

Aktualnie obowiązujący akt prawny określa BFG jako osobę prawną, która wykonuje zadania zapisane w ustawie. Bankowy Fundusz Gwarancyjny, w skrócie BFG,  to instytucja, która zapewnia gwarancję ochrony depozytów w bankach i spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych. Pomaga również tym bankom, którym grozi upadłość.

Jak Bankowy Fundusz Gwarancyjny jest zorganizowany?

Jego organami są Rada oraz Zarząd. Rada Funduszu składa się z sześciu osób: przewodniczącego oraz pięciu członków. Przewodniczącym Rady oraz dwoma członkami są osoby, które są przedstawicielami ministra finansów. Dwoma członkami są osoby, które reprezentują prezesa NBP i zostały przez niego wydelegowane do zasiadania w Radzie. Pozostały zaś, jeden członek jest reprezentantem Komisji Nadzoru Finansowego. Obecnie jest to sam przewodniczący KNF-u. Kadencja Rady trwa 3 lata. Natomiast Zarząd Funduszu może składać się od 3 do 5-ciu członków, przy czym obowiązkowo muszą się tu znaleźć Prezes Zarządu wraz ze swoim Zastępcą. Wszystkie osoby, należące do Zarządu są powoływane i odwoływanie przez Radę Funduszu. Kadencja członków Zarządu również wynosi 3 lata.

Na czele BFG stoi Piotr Tomaszewski, Prezes Zarządu. W skład Zarządu wchodzi także:

• Sławomir Stawczyk, Zastępca Prezesa Zarządu Bankowego Funduszu Gwarancyjnego,
• Tomasz Obal, Członek Zarządu Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, 
• Dagmara Wieczorek-Bartczak, Członek Zarządu Bankowego Funduszu Gwarancyjnego

Jakie są obowiązki Bankowego Funduszu Gwarancyjnego?

1. Zadania w systemie gwarantowania depozytów - Fundusz wypełnia obowiązki związane z zapewnieniem gwarancji depozytów, przede wszystkim chodzi tu o wypłatę gwarantowanych pieniędzy właścicielom depozytów.
2. Musi przeprowadzać przymusową restrukturyzację banków i SKOK-ów.
3. Zbiera informacje na temat podmiotów, które obejmuje gwarancja depozytów i na temat banków hipotecznych, a następnie na podstawie tych danych przeprowadza analizy, dotyczące prognoz sektora banków i kas.
4. Kontroluje dane, które znajdują się w systemach wyliczania podmiotów, objętych systemem gwarantowania.
5. W razie potrzeby przeprowadza restrukturyzację poprzez umorzenie lub konwersję instrumentów kapitałowych.
6. Przygotowuje plany restrukturyzacji.
7. Wykonuje inne czynności, które wpływają korzystnie na stabilność krajowego systemu finansowego.

Jakie depozyty są objęte ochroną  Bankowego Funduszu Gwarancyjnego?

Jeżeli chodzi o banki, będą to depozyty należące do:

• osób fizycznych,
• osób prawnych,
• szkolnych kas oszczędnościowych;
• rad rodziców;
• organizacji, które nie mają osobowości prawnej, ale którym prawo przyznaje zdolność prawną;
• pracowniczych kas zapomogowo-pożyczkowych.

Natomiast w przypadku SKOK-ów gwarancja obejmuje depozyty, których właściciele to:

• osoby fizyczne,
• związki zawodowe,
• organizacje pozarządowe,
• spółdzielnie,
• organizacje kościelne lub związki wyznaniowe, które mają osobowość prawną,
• wspólnoty mieszkaniowe.

Warto w tym miejscu powiedzieć, że pieniądze, które BFG przeznacza na gwarancję depozytów, pochodzą od banków, które współpracują z Funduszem. Muszą one co 3 miesiące płacić odpowiednią składkę na rzecz tak zwanego funduszu gwarancyjnego banków.

Ochrona środków na rachunkach bankowych nie obejmuje: funduszy inwestycyjnych i emerytalnych, jednostek samorządu terytorialnego oraz zakładów ubezpieczeń. BFG nie gwarantuje także środków, które należą do NBP, towarzystw funduszy inwestycyjnych, Skarbu Państwa oraz samego BFG.

Jakie kwoty są gwarantowane przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny?

Kwoty gwarantowane przez BFG oraz sam stopień gwarancji zmieniały się w czasie. W latach 1995-2008 jedyną kwotą, gwarantowaną w stu procentach był jeden tysiąc euro. Poza tym Fundusz gwarantował 90% ochronę depozytów na poziomie od jednego tysiąca do 22 500 euro. Powyżej tej kwoty Fundusz nie zapewniał gwarancji.

28-go listopada 2008 roku w wyniku zmiany ustawy z 1994 roku o  Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, Fundusz zaczął gwarantować depozyty do 50-ciu tysięcy euro. Gwarancja była stuprocentowa.

Od 30-go grudnia 2010 roku, w wyniku kolejnej zmiany ustawy maksymalna kwota gwarantowana wynosi 100 tysięcy euro. W tej kwocie mieszczą się także odsetki liczone od dnia upadłości banku. Tak jest do dzisiaj. Obowiązująca gwarancja również wynosi sto procent. BFG zawsze będzie dokonywał wypłaty w polskiej walucie. To znaczy, że jeśli będzie zagrożony depozyt, na przykład o wartości 50-ciu tysięcy euro, to licząc przy aktualnym kursie, wynoszącym 4,44 złotego za 1 euro, właściciel depozytu dostanie 222 tysiące złotych.

Do kwoty 200 000 euro w ciągu 3 miesięcy od dnia wpływu środków na rachunek, BFG gwarantuje deponentom ich środki pieniężne, które pochodzą z:

• odpłatnego zbycia nieruchomości - taka nieruchomość musi być zabudowana jednorodzinnym budynkiem mieszkalnym, zgodnie z przepisami ustawy Prawo budowlane,
• podziału majątku - co wynika z wykonania podziału majątku na podstawie ugody albo orzeczenia sądu - po ustaniu małżeńskiej wspólności majątkowej,
• tytułu otrzymania przez deponenta spadku lub przyznania mu zachowku,
• wypłaty ubezpieczenia - dotyczy ubezpieczenia na życie w przypadku śmierci osoby ubezpieczonej bądź gdy ubezpieczony dożył wieku, określonego w umowie ubezpieczenia,
• wypłaty odprawy pieniężnej,
• wypłaty odprawy emerytalnej - w wysokości określonej ustawą Kodeks pracy oraz w innych przepisów.

Tagi: restrukturyzacjadepozytnbpbankowy fundusz gwarancyjny

Zaktualizowano: 17.06.2022

Dodano: 17.08.2021