Rodzaje kredytów firmowych. Kredyt dla firm obrotowy, inwestycyjny, konsolidacyjny.

Opublikowano: 31 Gru 2020 Aleksandra Jakubowska 10 min. czytania

Kategoria: Poradnik Kredytów Firmowych

Podział kredytów dla firm

W literaturze bankowej możemy odnaleźć szereg różnych podziałów kredytów dla przedsiębiorstw. Jednym z nich jest podział kredytów gospodarczych według poniższych kryteriów:

• według przedmiotu kredytowania: obrotowe, inwestycyjne, na finansownie projektów inwestycyjnych, 
• według waluty: dewizowe, złotowe, 
• według sposobu spłaty: o stałych bądź zmiennych ratach kapitałowych, o stałej bądź zmiennej stopie procentowej, annuitetowe, odsetki płącone są z góry lub z dołu, 
• według banku kredytującego: udzielone przez jeden bank, konsorcjalne, 
• według okresu kredytowania: krótkoterminowe, średnioterminowe, długoterminowe. 

Kredyty firmowe według przedmiotu kredytowania

Dokonując podziału kredytów według przedmiotu kredytowania wyróżnia się trzy typy kredytów:

• obrotowe,
• inwestycyjne,
• na finansowanie projektów inwestycyjnych. 

Różnice wynikające z tego podziału znajdują odzwierciedlenie m.in. w przeznaczeniu tych kredytów, okresie kredytowania, sposobie postawienia do dyspozycji środków finansowych, stopniu ryzyka kredytowego, rodzaju stosowanych zabezpieczeń oraz w zakresie badania i oceny zdolności kredytowej.

Kredyty obrotowe dla firm przeznaczone są na finansowanie działalności eksploatacyjnej przedsiębiorcy, jego bieżących potrzeb związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, takich jak np. zakup materiałów i surowców, zakup towarów, dokonywanie rozliczeń z kontrahentami, pokrywanie kosztów produkcji, wypłata wynagrodzeń.

Oprócz kredytów obrotowych banki udzielają przedsiębiorstwom kredyty inwestycyjne. Są one przeznaczone na wydatki związane ze środkami trwałymi, a w szczególności z ich odtworzeniem, modernizacją, powiększeniem istniejących, bądź też zakupem lub budową nowych. Kredyt inwestycyjny obejmuje wartości niematerialne i prawne, rzeczowe oraz finansowe składniki majątku trwałego. Może być udzielony w formie kredytu na finansowanie jednej transakcji, w którym spłata nie powoduje odnowienia kwoty kredytu albo w formie odnawialnej lub nieodnawialnej linii kredytowej. Kredyt inwestycyjny udzielany jest w rachunku kredytowym. Przyznanie kredytu inwestycyjnego wiąże się z wysokim ryzykiem kredytowym, ponieważ jest on udzielany na długi okres czasu, w którym mogą wystąpić wahania warunków gospodarczych, zmiany przepisów prawnych. Poza tym inwestycje mogą okazać się nieopłacalne i źle odebrane przez rynek, co może spowodować zagrożenie spłaty wysokich kwot kredytu.

Kredyt na finansowanie projektów inwestycyjnych jest trzecim typem kredytów wyodrębnionym według kryterium przedmiotowego. Jest on udzielony na zamierzone inwestycje.

Kredyty firmowe według waluty

Biorąc pod uwagę walutę kredytu można wyróżnić kredyty udzielane w polskich złotych bądź też w walutach obcych. Kredyt dewizowy jest kredytem udzielanym w walutach wymienialnych, a jego przeznaczeniem jest finansowanie transakcji w obrocie z zagranicą w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Kredyt dewizowy może być przeznaczony na cele obrotowe lub inwestycyjne, przy czym cel ten nie może naruszać przepisów prawa dewizowego.

Kredyty walutowe mogą być znacznie korzystniejsze dla kredytobiorcy (szczególnie dla tych, którzy muszą się rozliczać z zagranicznymi kontrahentami), ale trzeba zaznaczyć, że wiążą się one również z ryzykiem zmiennego kursu walutowego, który nie zawsze działa na korzyść. Kiedyś były one udzielane tylko przez banki posiadające upoważnienie Prezesa Narodowego Banku Polskiego, co było uregulowane w prawie bankowym - art. 99, jednak obecnie przepis ten jest wykreślony. 

Podział kredytów firmowych według sposobu spłaty

W zależności od sposobu spłaty kredytu, kapitału, odsetek kredyty dzielimy na:

• kredyty o stałych bądź zmiennych ratach kapitałowych,
• kredyty o stałej bądź zmiennej stopie procentowej,
• kredyty annuitetowe, w których łączne spłaty kapitału i odsetek są jednakowe,
• kredyty, w których odsetki płacone są „z góry”(tzw. odsetki dyskontowe) bądź „z dołu”, o ustalonych ratach w trakcie trwania umowy kredytowej.

Kredyty firmowe według podmiotu udzielającego

Kredyty mogą być udzielone przez jeden bank, ale istnieje również możliwość utworzenia przez banki tak zwanego konsorcjum bankowego i wówczas jeden kredyt jest udzielony przez kilka banków. W umowie konsorcjalnej „banki ustalają warunki udzielenia kredytu i jego zabezpieczenia oraz wyznaczają bank umocowany do zawarcia umowy kredytu”, a ryzyko związane z udzielonym kredytem jest proporcjonalne do wysokości wniesionych środków finansowych do wspólnie udzielonego kredytu. Powoływanie konsorcjum bankowego zwykle związane jest przy kredytach średnio- i długoterminowych udzielonych na wysoką kwotę.

Według okresu kredytowania wyróżniamy następujące kredyty firmowe:

• krótkoterminowe, trwające do 1 roku,
• średnioterminowe, udzielane na okres od 1do 3 lat,
• długoterminowe, udzielane na okres powyżej 3 lat

W zależności od formy kredytu można wyróżnić między innymi kredyt pomostowy. Jest on udzielony wówczas, gdy kredytobiorca potrzebuje określonej sumy pieniężnej jeszcze przed udzieleniem kredytu zasadniczego tj. kredyt dla nowych firm. Taki kredyt był popularny w Polsce zaraz po wejściu do Unii Europejskiej oraz z możliwością uzyskania przez sektor małych i średnich przedsiębiorstw różnego rodzaju dotacji, które są dla nich dużym wsparciem finansowym. Jednym z warunków otrzymania tej dotacji jest realizacja inwestycji  własnych środków. W związku z powszechnym niedoborem własnego kapitału, kredyt pomostowy umożliwia znaczne zredukowanie zaangażowania własnych środków. „Kredyt ten określa się jako finansujący lukę czasową pomiędzy płatnościami za faktury a datą wypłaty dotacji (…) Cechą tego kredytu jest sposób jego spłaty - przedsiębiorca spłaca odsetki, a kapitał jest spłacany bezpośrednio z dotacji.”, jak czytamy w podanej literaturze. 

Jak wygląda podział kredytów dla firm w praktyce?

Obecnie banki w swojej ofercie dają możliwość uzyskania finansowania dla firm głównie według następującej klasyfikacji:

• kredyty obrotowe dla firm,
• kredyty inwestycyjne dla firm,
• kredyty konsolidacyjne dla firm,
• kredyty hipoteczne dla firm,
• kredyt dla nowych firm

Pierwsze dwa rodzaje zostały opisane powyżej, tak więc w kilku słowach opiszę trzy pozostałe rodzaje, które są obecnie bardzo popularne.

Kredyt hipoteczny to kredyt zabezpieczony hipoteką ustanowionej na określonej nieruchomości. Hipoteka to jeden z najpopularniejszych i najbardziej pewnych narzędzi zabezpieczenia kredytu. Wysoka kwota zabezpieczenia pozwala na odzyskanie przez bank dużej części kredytu w sytuacji braku spłaty zobowiązania. Dzięki temu, że wiążą się ze stosunkowo małym ryzykiem, kredyty hipoteczne udzielane są:

• zakup nieruchomości;
• zakup lokalu przeznaczonego na wynajem;
• zakup działki budowlanej pod zabudowę na działalność gospodarczą;
• remont lub modernizacja nieruchomości. 

Kredyt konsolidacyjny dla firm umożliwia zamianę kilka bieżących kredytów firmowych na jeden inny. Korzyścią konsolidacji jest odciążenie firmowego budżetu poprzez zmniejszenie miesięcznej raty. Niestety niejednokrotnie wiąże się to z przedłużeniem okresu kredytowania oraz wyższymi kosztami. Firmy jednak chętnie korzystają z tej możliwości, przy okazji dobierając do kredytu dodatkową gotówkę.

Kredyty dla nowych firm – jak sama nazwa wskazuje, kredytu są udzielane dla osób dopiero co rozpoczynających prowadzenie działalności gospodarczej. Niestety oferta nie jest dostępna w każdym banku, dodatkowo wiąże się z większym ryzykiem finansowym, ponieważ nowe firmy nie mają jeszcze dochodów, a co za tym idzie ciężko oszacować zdolność kredytową Klienta.  

Bibliografia:

1. Capiga M. Działalność kredytowa monetarnych instytucji finansowych, Difin Warszawa 2006
2. Heropolitańska, E. Jagodzińska Serafin, J. Kruglak, S. Ryżewska: Kredyty, pożyczki i gwarancje bank0we, wyd. Twigger S.A., Warszawa 1999
3. Z. Dobosiewicz, „Podstawy bankowości” ,Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001
4. Praca zbior.pod red. L.Leśniewskiego: Działanie banków uniwersalnych-wybrane problemy
5. J. Grzywacz: Podstawy bankowości, wydawnictwo Difin, Warszawa 2002. str.126
6. Prawo bankowe

Tagi: kredyt inwestycyjnykredyt konsolidacyjnykredyt obrotowykredyt firmowy

Zaktualizowano: 12.10.2021

Dodano: 31.12.2020